علی کیانی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد حقوق است. او با حمایت موسسه حامی علوم انسانی توانست به دانشگاه کمبریج وارد شود و دوره یک ساله حقوق شرکت‌های تجاری در این دانشگاه را تجربه کند. حقوق شرکت‌ها به طور کلی به مجموعه قوانینی اطلاق می‌شود که بر حقوق، روابط و عملکرد شرکت‌ها حاکم است. این دوره یک ساله شامل 6 دوره آموزشی است. گزارش او درباره این دوره آموزشی به شرح زیر است:
دوره اول؛حکمرانی شرکت‌ها
در این دوره ابتدا درباره اینکه چگونه از اواخر قرن بیستم، حکمرانی شرکت‌ها در پژوهش، تحقیق و مباحثه مورد توجه قرار گرفت بررسی می‌شود. به طور کلی، عبارت حکمرانی شرکت‌ها شامل تمام شبکه ارتباطی رسمی و غیررسمی ازجمله میان مدیران و سهامداران عمده در شرکت‌ها وجود دارند که می‌توانند بر عملکرد مدیریت شرکت اثرگذاری و نفوذ داشته باشند. اما در تعداد معدودی از کشورها از جمله انگلیس و ایالات متحده آمریکا نظام حقوقی CoMMON LAW حاکم است. در این سیستم سهامداران سهام اندکی در مقابل کل دارایی شرکت دارند و این هیئت مدیره شرکت است که تصمیم‌گیری نهایی را انجام می‌دهد.
1. Corporate Governance
2. International Financial Law
3. Competition Law
4. Corporate Finance
از آنجایی که مدیریت در این شرکت‌ها نقش محوری و مهمی دارد، یکی از مهم‌ترین عملکردهای حقوق تجارت در عرصه شرکت‌ها جلوگیری از سواستفاده مدیریت از دارایی‌های شرکت و به اصطلاح کاهش agency cost است. از این رو اولین مبحثی که در این دوره مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد، مطالعه وظایف مدیران شرکت‌ها مطابق قانون شرکت‌های انگلیس است. این قانون حجم وظایف بالایی را به مدیران می‌دهد. یکی از این وظایف عملکرد در راستای منافع شرکت است. همچنین اهتمام لازم و مراقبت معقول، جلوگیری از تعارض منافع و اعلام آن و البته قضاوت عادلانه در گروه وظایف مدیران مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد.
راهکار دیگری که مطابق uk coporate GOermence code ، شرکت‌های حاضر در بورس باید برای پیش‌گیری از سواستفاده مدیریت به آن بپیوندند، الزام حضور مدیران غیراجرایی در هیئت‌مدیره است. این مدیران موظف به نظارت بر عملکرد مدیران اجرایی و همچنین ارائه مشورت و کمک درصورت نیاز است. در این دوره آموزشی طرح اصلاح تلاقی و راهکارهای ممکن برای جلوگیری از مشکلات در این حوزه مورد بررسی و مشورت قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از موضوعات مورد بررسی تعیین و تنظیم دستمزد و حقوق مدیران و مدیران‌عامل یا CEO است. پرداخت دستمزدهای نجومی در انگلیس و آمریکا اهمیت بررسی این موضوع را تشدید کرده است. یکی از مباحث مطرح شده پیرامون این موضوع آن است که دستمزد مدیران بر اساس چگونگی عملکرد شرکت تعیین شود و عدد ثابتی نباشد. مقررات مختلفی مخصوصا در قانون شرکت‌های سال 2006 درمورد این موضوع پیش‌بینی شده است. از جمله آنها الزام به رای گذاشتن برنامه و نحوه پرداخت حقوق مدیران پیش از اجرایی کردن در برابر سهامداران است.
موضوع پایانی این دوره فعالیت سهامداران و تلاشهای قانونگذار در راستای تشوی سهامدارن به نقش‌آفرینی در مسیر موفقیت و پیشبرد اهداف شرکت است. UK STEWARDSHIP CODE 2020 آخرین نمونه از تلاش‌هایی است که در مورد اثرگذاری سیاست‌ها در دهه‌های اخیر و جزئیات این قانون انجام شده. از همین‌رو بحث‌های بسیاری درباره این قانون به شکل مفصل انجام شد.
دوره دوم؛ کنترل ادغام بین‌المللی
حقوق رقابت موضوع اصلی این دوره است. در این دوره به طور اختصاصی بر موضوع ادغام و تملک شرکت‌ها تمرکز شده است. برای ادغام و تملک دو شرکت در صورتی شرایط لازم و قانونی فراهم باشد، باید پیش از انعقاد قرارداد از نهادهای حقوق رقابت مجوز دریافت شود. دلیل این موضوع هم این است که این موضوع ممکن است باعث حذف رقابت در بازار شود و به شرکت اجازه افزایش قیمت‌ها را بدهد. هدف اصلی حقوق رقابت حمایت از رفاه شهروندان است تا رقابت باعث افزایش کیفیت و کنترل قیمت‌ها شود. تمرکز این دوره بر قوانین اتحادیه اروپاست اما قوانین انگلیس، آمریکا و چین نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
از سویی دیگر موضوعات این دوره را می‌توان به دو بخش شکلی و ماهوی تقسیم کرد. در بخش شکلی موضوعات مورد بحث شامل نحوهخ درخواست شرکت‌ها برای کسب رضایت از نهاد مربوطه، مهلت‌های زمانی و موضوعاتی از این دست بود. بخش ماهوی، بخش اصلی و از فنی‌ترین موضاعات کل این دوره است. برای مثال چگونگی تعیین افزایش یا عدم افزایش قیمت در این دوره به لحاظ قانونی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دوره سوم؛ ساختار حقوقی و اقتصادی قراردادهای میان شرکت‌ها:
در دوره بررسی ساختار حقوقی و اقتصادی قراردادهای بین شرکت‌ها، قرارداد شرکت‌های بزرگ را مورد واکاوی و بررسی قرار دادیم. بعد از به پایان رساندن این کلاس یک ساله وکلایی که پرونده‌هایی از این دست را بررسی کرده بودند در آخرین جلسه بررسی قرارداد تجربه عملیاتی خود را در اختیار دانشجویان قرار دادند. این نکته قابل توجه است که نحوه بررسی و آنالیز قراردادها بر اساس RISK ASSESMENT انجام می‌شد. در این رویکرد انواع مختلف ریسک‌های اقتصادی طرفین قرارداد شناسایی و مورد بحث قرار گرفت.
Deal 1: Sale and Purchase Agreement
Deal 2: Private Equity with Focus on Shareholders Agreement and Articles of Association
Deal 3: Public Takeover
Deal 4: Acquisition Finance
از میان سه قرارداد اول، دانشجویان باید گزینه‌ای را برای ارائه تحلیلشان در خصوص بخشی از قرارداد در کلاس انتخاب می‌کردند و این ارائه در برابر اساتید، هم‌کلاسی‌ها و همچنین وکلایی که روی قرارداد کار کرده بودند انجام می‌شد. من قرارداد دوم را انتخاب کردم و درباره ریسک‌های بیرونی و خارج از کنترل طرفین صحبت کردم. همچنین آنالیز و تحلیل را در قالب گزارشی با 12000 هزار کلمه ارائه شد.
دوره چهارم؛ حقوق مالیه شرکت‌ها:
این دوره از منظر فنی اهمیت ویژه‌ای دارد. مباحث مالیاتی که برای شرکت‌های تجاری اهمیت دارد در این دوره تدریس شد. تمرکز به لحاظ مطالعه قوانین هم بر سه کشور انگلیس، آمریکا و آلمان بود. مطالعات این دوره نشان داد شرکت‌ها نهادهایی مصنوعی هستند که با توجه به قوانین و مستندات حقوقی خود این چالش‌ها را مدیریت می‌کنند. هرچند این دوره دشواری‌های بسیاری داشت اما جذابیت‌های آن بسیار بالا بود.
دوره پنجم و ششم؛ حقوق شرکت‌های ایالات متحده و مقایسه تطبیقی حکمرانی شرکت‌ها:
این دو دوره تشابه قابل توجهی با دوره اول داشتند با این تفاوت که در اولی تمرکز بر قوانین ایالات متحده و در دومی به صورت تطبیقی قوانین حاکم بر کشورهای انگلیس، آلمان، کانادا، آمرایکا ژاپن و چین مورد بحث قرار گرفت. تجربیات این کشورها در مواجه شدن با مسائل حقوقی شرکت‌ها بسیار آموزنده بود.
موسسه‌ی حامی به دنبال توسعه علوم انسانی و اجتماعی در کشور به ویژه توسعه دانش مدیریت و حکمرانی (governance) است. بدین منظور ما سعی می کنیم از فعالیت‌هایی که سبب گسترش دانش عمومی نسبت به این علوم می شود حمایت کنیم.
